Ayasofya, Türkiye’nin İstanbul şehrinde yer alan muazzam bir mimari harikasıdır ve yaklaşık 1500 yıl önce ilk olarak bir Hristiyan bazilikası olarak inşa edilmiştir. Ancak, geçen yüzyıllar içinde işlevi birkaç kez değişmiştir.

Ayasofya, aynı konumda üç kez inşa edilmiş bir eserdir. Bugünkü Ayasofya “Üçüncü Ayasofya” olarak bilinmektedir. Ayasofya’nın ilk inşası, Hristiyanlığı Roma İmparatorluğu'nun resmi dini olarak kabul eden I. Konstantin döneminde başlamıştır. İstanbul’un yedi tepesinden ilkinde, ahşap çatılı bir bazilika olarak inşa edilen ve o dönemde “Büyük Kilise” olarak adlandırılan bu yapı, 360 yılında II. Konstantin döneminde açılmıştır. 404 yılında çıkan bir isyan sırasında meydana gelen yangın nedeniyle büyük ölçüde tahrip olan bu yapıdan herhangi bir kalıntı günümüze ulaşmamıştır.

İkinci Ayasofya, İmparator II. Theodosius tarafından ilk yapının üzerine inşa edilmiş ve 415 yılında ibadete açılmıştır. Bu yapı da ahşap çatılı bir bazilika olarak inşa edilmiştir; ancak 532 yılında İmparator Justinianus’a karşı çıkan Nika İsyanı sırasında isyancılar tarafından tahrip edilmiştir. 

İsyanların hemen ardından İmparator Justinianus, ilk iki yapıdan daha büyük ve daha görkemli bir Ayasofya inşa etmeye karar verdi. Üçüncü Ayasofya, 532-537 yılları arasında Bizans İmparatoru I. Justinianus tarafından inşa edilmiştir. 

Fetihle birlikte camiye dönüştürülen ve 481 yıl cami olarak hizmet veren Ayasofya, 1930'larda başlayan restorasyon çalışmaları sonrasında halka kapatılmıştır. Ardından 1934'te müzeye dönüştürülmüş ve 2020 yılına kadar bu statüde kalmıştır. Bu muhteşem yapı, Temmuz 2020’den itibaren tekrar ibadete açılmıştır.